KRUNA TIRON
KRUNA TIRON
KRUNA TIRON : kruna lingga (kata dasar) sane
sampun polih wewehan (imbuhan) , wewehan
minakadi pangater (awalan), seselan (sisipan) lan pangiring (akhiran).
Wewehan wenten tiga
minakadi (imbuhan ada 3 diantaranya)
Pangater (awalan): wewehan sane genahnyane ring arep kruna lingga (imbuhan yang letaknya di depan kata dasar).
Seselan
(sisipan) : wewehan sane genahnyane ring tengahing kruna lingga (imbuhan yang letaknya di tengah kata dasar).
Pangiring (akhiran): wewehan sane genahnyane ring ungkur kruna lingga (imbuhan yang letaknya di belakang kata dasar).
Pangater, Seselan Lan Pangiring Ring Basa Bali
Pangater
|
a- ,Ma- ,Su- ,Ka-, Pa-, Pati, Pari-, Maka-, Saka-, Kuma, Sa-, Pi-,
Dur-, Swa- |
Seselan
|
-in-, -um-, -el-, -er- |
Pangiring
|
-a, -e, -ne, -ang, -in, -an, -n, -wan, -nyane |
KRUNA TIRON YANG AKAN KITA PELAJARI HARI INI
ADALAH
PANGATER |
a- 1. Abungkul (satu
butir) 2. akarung (satu karung) 3. apeteng (satu malam) Ma-
1. Majalan (berjalan) 2. magending (bernyanyi) 3. masuah (sisiran) Ka- 1. Kajemak (diambil) 2. kaurug (dikubur) 3. kaduduk (dipungut) |
SESELAN |
-in-
surat= sinurat tulung = tinulung -um-
turun= tumurun raksa = rumaksa -el- Tapak = telapak Tusuk = telusuk -er- Gigi =gerigi Gabah = gerabah |
PANGIRING |
-ang
(untuk meminta tolong) Jemakang (ambilkan) Tumbasang (belikan) Tulisang (tuliskan) Contoh : bli ngidih tulung jemakang
hape tiange! (kakak minta tolong ambilkan hape saya!) -ne
(menunjukkan kepunyaan orang) Siapne (ayamnya) Taluhne (telurnya) Tabiane (cabenya) Contoh : Siapne Pan Made ilang dibi. (ayamnya Pak Made hilang kemarin.) -an
(untuk membandingkan) Tegehan (lebih tinggi) Gelisan (lebih cepat) Duegan (lebih pintar) Contoh : Made duegan teken Komang. (Made lebih pintar dari Komang.) |
Komentar
Posting Komentar