UNSUR INTRINSIK SANE WENTEN RING
SATUA
UNSUR INTRINSIK YANG ADA DI
CERITA
Materi Unsur Intrinsik Berbahasa Indonesia |
Materi Unsur Intrinsik
Berbahasa Bali |
Tema
: ide atau gagasan dasar yang melatarbelakangi keseluruhan cerita. Tokoh
: pelaku atau orang yang terlibat pada cerita tersebut Penokohan
: penentuan watak atau sifat yang ada di dalam cerita Alur
: urutan jalan cerita yang disampaikan oleh penulis Setting/Latar
: mengacu pada waktu, suasana dan tempat kejadian di cerita tersebut Amanat
: pesan moral atau pelajaran yang bisa kita petik dari cerita tersebut Sudut
pandang : posisi si pengarang, orang pertama, kedua atau orang yang berada di
luar cerita Gaya
bahasa : berkaitan dengan pemilihan kata kalimat dan majas yang digunakan
dalam cerita |
v Unteng
: sane marupa unteng sane ngwangun satua punika v Pragina
: sang sane wenten ring satua v Parisolah
: sapunapi kahanan parisolah pragina ring satua punika v Lelintihan
satua : indik lelintihan satua ngantos puput v Setting/latar
: wenten genah, galah lan kahanan v Piteket
:pitutur sane prasida kaambil saking satua punika v Genah
sang pangawi : ring dija genah sang pangawi rikala nyurat satua punika v Paribasa : mapaiketan sareng kruna, lengkara miwah
paribasa sane kaanggen ring satua |
Satua Bali
I Siap Selem
Ada katuturan satua I Siap Selem ngelah pianak pepitu. Ane
paling cerika tusing ngelah bulu madan I Doglagan. Sawai-wai I Siap Selem
ngalih amah nganti ke dauh pangkunge.
Sedek dina anu ritatkala I Siap Selem teken panak-panakne ngalih
amah dauh pangkunge, lantas langite magerudug nyihnayang lakar ujan.
“Me, lan jani mulih. Ento guleme gede gati” keto pianakne
kelihan ngomong.
“Ao Me yang takut nyanan iraga ujanan dini” pianakne lianan milu
masaut
“Cening jak mekejang, lan jani ditu di umahe ento malu
maembon.
Yen jani iraga mulih pedas iraga ujanan. Tolih ento adine, I
Doglagan. Ia tusing ngelah bulu. Yen ia ujanan lakar bisa mati” keto I Siap
Selem maorahan teken pianak-pianakne. Lantas I Siap selem teken pianakne
makapitu ngungsi ka umahe ane ada di sisin pangkunge ento.
“Jero jero sane madue pondok niki, dados ke tiang milu maembon?”
keto I Siap Selem metakon.
Lantas pesu ane ngelah umahe ento boya ja sios wantah meong lua
madan Meng Kuuk.
“Ngeong ngeong.. ih Siap Selem ngujang mai?”
“Jero Meong, tiang mriki jagi maembon mawinan tiang madue
pianak-pianak kari alit. Tusing melah keneh tiange ngajakin ngrobok ujan”.
“Nah lamun buka keto, lan mai macelep ka tengah” ditu lantas
Meng Kuuk ngajakin I Siap Selem tekening pianakne mulihan. Sajaan lantas tuun
ujan bales pesan ngaenang pangkunge blabar.
Petengne I Siap Selem tusing ngidayang pules. Ditu lantas ia
ningeh Meng Kuuk marerembug ajaka pianak-pianakne.
“Cening ajak makejang, petenge ene iraga lakar pesta besar. Ne Meme
ngelah siap pengina ngajak pianak makapitu” keto munyine Meng Kuuk.
“Tiang baang kibulne Me!” keto pasaut panakne
“Tiang baang kampidne Me!” pianakne len milu masaut
Ningeh tutur Meng Kuuke teken pianak-pianakne buka keto, lantas
I Siap Selem nundunin pianak-pianakne. Lantas seka besik pianak I Siap Seleme
makeber ngecosin pangkung.
Brrr.. Burr.. Suuak… Keto pianakne ane paling keliha makeber.
“Apa ento Siap Selem?” metakon Meng Kuuk
“Ento don timbule ulung” keto I Siap Selem nyautin
Brrr.. Burr.. Suuak… keto pianakne lenan makeber
“Apa ento Siap Selem?” Meng Kuuk buin mtakon
“Ento don tiinge ulung” pesautne Siap Selem.
Jani enu I Siap Selem teken I Doglagan dogen ditu di umahne Meng
Kuuk. Mabesen lantas I Siap Selem teken I Doglagan.
“Cening Doglagan, jani Meme lakar ngalahin cening dini. Nyanan
yen lakar amaha teken I Meng Kuuk, duegang madaya. Orahang eben ceninge nu
pait, nu belig, sing pantes daar malu. Tunden Ia ngubuhin nganti tumbuh bulu.
Yen suba tumbuh bulu, ditu lantas makeber mulih”.
Lantas I Siap Selem makeber ngentasin pangkung. Brrr.. Burr..
Suuak… keto munyin pakeber I Siap Seleme.
“Apa ento Siap Selem?” matakon lantas I Meng Kuuk. Tusing ada ne
nyautin. Ditu lantas I Meng Kuuk nelokin I Siap Selem. Mekesiab lantas ia mare
dapetanga tuah ada I Doglagan ditu.
“Beh, pasti busan ane orahange don-donan ulung ento boya ja len
wantah I Siap Selem teken pianak-pianakne”
“Duh jero para meong sinamian, sampunang tiang ajenga mangkin.
Tiang konden tumbuh bulu sinah eben tiange pait, belig, miwah ten jaan ajeng.
Pinih becik ubuhin dumun tiang nganti tumbuh bulu, drika wawu dados ajeng
tityang” I Doglagan mautsaha madaya upaya apang sing amaha teken I Meng Kuuk
lan pianak-pianakne.
I Meng Kuuk kena baana kabelog-belog baan I Doglagan. Ia nyak
ngubuhin I Doglagan. I Doglagan wadahina guungan lan sabilang wai baanga
ngamah. Gelising satua jani bulun I Doglagane suba tumbuh. Meng Kuuk lan
pianakne pada repot ngae lakar basa anggona ngolah ben Doglagane.
“Eh Doglagan, jani lakar kaamah”
“Nggih dados nika jero. Nanging apang eben tiange jaanan,
keburang dumun tiang ping telu”. Meng Kuuk lantas ngeburang I Doglagan. Prrrr.
Prrrr. Prrrr. Pas keburane ping telu mekeber lantas I Doglagan. Joh pakeberne
lantas ngenceg duur batune. Meng Kuuk nguber I Doglagan lan tingalina ia
ngenceg duur batune. Meng Kuuk nyagrep nanging I Doglagan ngenggalang makeber.
Ane sagrepa I Meng Kuuk boya ja len tuah batu ane ngranaang gigine pungak. I
Doglagan makeber sambilanga ngendingin I Meng Kuuk.
“Ngik ngak ngik
nguk gigi pungak nyaplok batu. Ngik ngak ngik nguk gigi pungak nyaplok batu.”
Komentar
Posting Komentar