WEWANGSALAN
WEWANGSALAN (versi bahasa Indonesia)
Wewangsalan adalah
salah satu bentuk ungkapan dalam bahasa Bali yang mirip dengan pantun. Terdiri
dari dua kalimat saja, kalimat pertama berisikan kiasan atau sampiran sedangkan
kalimat kedua berisi makna atau arti dari kiasan tersebut.
Wewangsalan cirinya satu kalimat
terdiri dari 4 kata dan tiap dua kata pada kalimat berakhiran sama. Ini berlaku
pada dua kalimat wewangsalan tersebut. Tetapi ada juga wewangsalan yang di
setiap kalimat harus berakhiran sama atau rimanya sama, misalnya kalimat
pertama di akhiri huruf a di kalimat kedua juga harus a, jika kalimat pertama
diakhiri suku kata li maka kalimat kedua harus diakhiri dengan suku kata li.
Oleh karena itu yang harus diperhatikan ketika membuat wewangsalan adalah
memperhatikan huruf akhir/suku kata akhir/rima akhir di kedua kalimatnya
Jumlah kata pada kalimat pertama
dan kedua diusahakan sama. Jika kalimat pertama terdiri dari 4 kata usahakan
kalimat keduanya 4 kata juga, tapi kalau kalimat pertama 4 kata tetapi kalimat
kedua 5 kata masih boleh asalkan akhirnya sama. Hindari kalimat pertama pendek
namun kalimat kedua panjang, hal itu membuat wewangsalan terdengar tidak
estetik.
Wewangsalan
sering digunakan dalam berbagai konteks termasuk dalam seni pertunjukkan dan
percakapan sehari-hari untuk menyampaikan nasihat, makna filosofis, sebagai
sindiran atau dapat digunakan sebagai hiburan saat ngobrol bersama teman.
WEWANGSALAN (versi bahasa Bali)
Wewangsalan inggih punika wentuk ungkapan basa Bali sane mirib sareng
pantun. Punika kawangun antuk wantah kalih lengkara. Lengkara sane kapertama
madaging baos baos wiadin bandingan, lengkara sane kaping kalih nguningayang
suksman utawi suksman baos baos punika.
Wewangsalan puniki kacihnayang antuk lengkara sane kawangun antuk
petang kruna, sane kalih krunanyane kapuputang antuk lengkara sane pateh.
Indike punika manggeh ring kalih lengkara sane wenten ring wewangsalan.
Nanging, wenten wewangsalan sane ngamerluang pamuput utawi pupuh sane pateh.
Upaminyané, yéning lengkara kapertama kapuputang antuk aksara "a,"
lengkara kaping kalih taler patut madaging aksara "a." Yening
lengkara kapertama kapuputang antuk suku kata "li," sinah lengkara
kaping kalih taler patut kapuputang antuk suku kata "li." Duaning
asapunika, ritatkala ngaryanin wewangsalan, kauratiang aksara/wanda kruna
/sajak pamuput ring kalih lengkara punika.
Akeh kruna sane wenten ring lengkara kapertama miwah lengkara kaping
kalih mangda pateh. Yening lengkara sane kapertama kawangun antuk petang kruna,
indayang lengkara sane kaping kalih dados petang kruna taler. Nanging yening
lengkara sane kapertama patpat kruna nanging lengkara sane kaping kalih limang
kruna, kantun prasida katerima mangdane pamuputnyane pateh. Sampunang madue
lengkara kapertama sane cendet lan lengkara kaping kalih sane dawa, santukan
punika ngawinang suara wewangsalan punika nenten luwih.
Wewangsalan setata kaanggen ring makudang-kudang konteks, minakadi
seni sasolahan miwah bebaosan sarahina-rahina, anggen nguningayang pitutur,
suksman filosofis, pinaka nyindir, utawi wantah anggen hiburan ritatkala
mabebaosan sareng sawitra.
CONTOH
WEWANGSALAN
Dapat
dari buku :
v Dija
kacang ditu komak
Dija
kejang ditu jemak
(Dimana ditaruh disitu diambil)
v Be bebek
be guling
Busan
kedek jani ngeling
(Tadi tertawa sekarang menangis)
v Gamongan
keladi jae
Omongan
dadi gae
(Omongan dapat dibuat)
v Celebingkah
beten biu
Gumi
linggah ajak liu
(Bumi luas bersama banyak orang)
Buatan
Ms.Astini yang tiap dua kata belakangnya sama
v Kopi
luwak kopi torabika
Satua
bawak tuah asapunika
(Cerita pendek hanya demikian)
v Jani
mulih magagapan suling
Suba
kelih sing dadi ngeling
(Sudah dewasa tidak boleh menangis)
v Pianakne
madan rama ajak sadia
Yening nuutin
rerama uripe bagia
(Kalau nurut orangtua kehidupan bahagia)
v Ada bedeg
ada sundih
Ia jegeg
buin sugih
(Dia cantik dan kaya)
Buatan
Ms.Astini yang sama hanya suku kata terakhirnya
v Malali ke
bali zoo nepukin gajah
Dadi
murid apang seleg malajah
(Sebagai siswa harus rajin belajar)
v Panti
gegel panti manikan
Rerama bagia
yen pianakne wikan
(Orangtua bahagia kalau anaknya cerdas)
v Motoran
ke bedugul laut ka badung
Manyama
apanga setata adung
Komentar
Posting Komentar